ZIELARSTWO I ZIOŁOLECZNICTWO

Rok wpisu: 2023 

Pozycja nr 72 - Zielarstwo i ziołolecznictwo na Śląsku Opolskim 
 

Zielarstwo i ziołolecznictwo towarzyszy człowiekowi od zarania dziejów. Kiedy nie było jeszcze aptek i leków sięgano po zioła i rośliny, które dostępne były „od ręki” – w ogrodzie, lesie czy na polach.  Pierwsze publikacje, w których zostały wzmiankowane rośliny lecznicze, pojawiły się już XVI w. Wśród opracowań znalazły się m.in. „Lekarstwa doświadczone […]” Pileckiego albo „Herbarz polski Marcina z Urzędowa”.  

W dawnych obrzędach i celebrowaniu świąt często występowały zioła, trawy i kwiaty, z których następnie tworzono bukiety i wiązanki - te zaś święcono. Wykorzystywania ziół w medycynie ludowej należy zatem szukać w swoistym postrzeganiu świata, a co za tym idzie - połączeniu racjonalizmu z magiczno - rytualnymi przekonaniami. 

Obecnie, chociaż działania zielarskie mają inny wydźwięk i znaczenie, to nadal są kultywowane. W Gminie Chrząstowice Zielarnia Joanna Piłat regularnie prowadzi warsztaty zielarskie podczas których przekazywana jest podstawowa wiedza zielarska (nauka prawidłowego zbioru, suszenia i przechowywania ziół oraz ich przetwarzania czyli sporządzania naparów, odwarów, wyciągów olejowych, alkoholowych lub glicerynowych). Warsztatom towarzyszy także spacer zielarski, który jest połączony z nauką rozpoznawania ziół (w tym podaniem ich nazw ludowych, śląskich) oraz omówieniem ich właściwości leczniczych (ta część realizowana jest w ciekawych przyrodniczo obszarach Gminy, takich jak łąki w okolicach Chrząstowic, objęte Naturą 2000, las w okolicach Suchego Boru, chroniona aleja dębowa w Dębiu). 

Źródła:
Wieloaspektowość Antropologii Kulturowej. Polityka, kościół, kultura. Wydawnictwo Naukowe ArchaeGraph, Łódź 2018
Pani Joanna Piłat – opracowanie własne 
Urząd Gminy Chrząstowice