Rok wpisu: 2020

Pozycja nr 40

Comber jest to wywodzący się ze średniowiecza zwyczaj mający swoje korzenie w ludowej zabawie zapustnej, odbywającej się pod koniec karnawału. Na grunt polski trafił najprawdopodobniej dzięki niemieckim osadnikom. Z tego języka wywodzi się również nazwa obrzędu (niemieckie Schemper, tzn. maska lub zampern - biegać w maskach). Niektórzy badacze zwracają uwagę na inną etymologię nazwy, sięgając do okolic Poznania, gdzie odbywały się niegdyś zabawy organizowane przez mieszanki wsi, nazywane cumber lub cumper. 

Pierwotnie, podczas Babskiego Combra, młodym mężatkom były zdradzane sekrety małżeństwa. Warto również zwrócić uwagę na magiczny aspekt obrzędu, związany z pomyślnością, który dominował podczas świętowania w niektórych regionach kraju. „Na len” czy „na konopie” tańczyły mężatki posiadające potomstwo. Im wyżej skakały, tym bujnej dzieci miały wyrosnąć. Taka forma świętowania popularna była do czasu wybuchu II Wojny Światowej. Później przekształciła się w zabawę dla wszystkich kobiet – niezależnie od stanu cywilnego i w takim kształcie przetrwała do lat 60-tych XX wieku, by powoli zaniknąć. W latach 90 ubiegłego wieku nastąpiło odrodzenie tradycji. 

Współcześnie Babski Comber obchodzony jest jako zabawa organizowana przez mieszkanki danej miejscowości. Zazwyczaj jest to kameralna impreza, na którą panowie mają zakaz wstępu (wyjątkiem jest zespół muzyczny). Taka forma świętowania stanowi doskonałą okazję do budowania wspólnoty lokalnej i tworzenia oraz scalania więzi międzypokoleniowych. 

W Małym Góreckim Muzeum, zlokalizowanym w Górkach koło Opola, organizatorki babskich combrów powołały do życia Opolskie Towarzystwo Combrowe, którego celem jest ocalenie zwyczaju oraz podejmowanie działań zmierzających do jego ochrony. 

Dzięki uprzejmości pracowników Gminy Turawa możemy przedstawić zdjęcia Babskiego Combru zorganizowanego w Kotorzu Małym w 2024 roku. 
 

Źródła:

https://nikidw.edu.pl/2022/02/28/babski-comber-czyli-jak-kobiety-swietuja-zakonczenie-karnawalu/  
https://niematerialne.nid.pl/niematerialne-dziedzictwo-kulturowe/krajowa-lista-niematerialnego-dziedzictwa-kulturowego/  
Urząd Gminy Turawa