LEWIN BRZESKI

Lewin Brzeski to dawna osada targowa leżąca przy przeprawie przez Nysę Kłodzką na szlaku handlowym, łączącym Śląsk z Węgrami. Trakt handlowy, przy którym powstało miasto, zaliczany jest do węgierskiego odgałęzienia szlaku bursztynowego. Lokacji miasta dokonano około 1250 r. 
Dziś w Lewinie Brzeskim można zobaczyć różne zabytki. Część z nich jest ogólnodostępna, a część znajduje się w rękach prywatnych. W wyremontowanym niedawno Pałacu z 1772 r. obecnie znajduje się szkoła. Z kościołów, w miasteczku znajdziemy dwa: ewangelicki z XIV w., obecnie nieczynny oraz kościół parafialny pw. Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny, zbudowany w stylu neogotyckim w 1903 r.
Do rejestru zabytków został wpisany układ urbanistyczny miasta ze średniowiecznym układem ulic czy ratusz, którego obecny kształt pochodzi z 1837 r. Na rynek koniecznie trzeba udać się zimą. Nie tylko ze względu na zadbaną zabudowę, ale także z uwagi na Bożonarodzeniową atmosferę i muzykę płynącą z głośników przy Domu Kultury. Miasteczko od lat związane jest z muzyką, a dokładniej - z kolędami. To tu, od kilkudziesięciu lat odbywa się Wojewódzki Przegląd Zespołów Kolędniczych „Herody”.
O każdej porze roku warto wybrać się na spacer po Wzgórzu Wodniaków lub nad Nysę Kłodzką. Tu niedaleko cmentarza znajduje się krzyż pokutny z 1617r. Napis na krzyżu w tłumaczeniu na język polski brzmi: „15 kwietnia 1617 r. został w tym miejscu zakłuty bez powodu George Friedrich Brandtner, młodzieniec mający lat dwadzieścia i pół, przez mordercę Georga ... z Saksonii rodem”. Brakuje nazwiska mordercy. Istnieją przypuszczenia, że nazwisko zostało skute lub zatarte przez sprawcę, lub też kogoś innego. Motyw zbrodni pozostaje niewyjaśniony.