PAŁAC W ŻYROWEJ

Pałac wybudowany w latach 1631–44 w stylu barokowym jest jedną z największych budowli wczesnobarokowych na terenie Opolszczyzny, ale przez lata przeszedł wiele zmian, często z powodu konieczności dostosowania go do jego przeznaczenia. Był na przykład kwaterą powstańców podczas III powstania śląskiego. W czasie II wojny światowej w pałacu znajdowało się archiwum wojskowe III Rzeszy. Pałac nie ucierpiał na skutek działań wojennych, ale jego wnętrze zostało zrabowane i zdewastowane. Po wojnie majątek został upaństwowiony. Utworzono tu PGR Żyrowa, a pałac przejęła służba zdrowia tworząc w nim sanatorium dla dzieci, przekształcone potem w prewentorium dla dzieci zagrożonych gruźlicą. Obiekt w 1982 zamknięto i przez kilka lat stał pusty, bez dozoru, rozkradany i dewastowany. Obecnie ten 4-skrzydłowy budynek odzyskuje powoli swój dawny blask, stanowi jednak własność prywatną i można go podziwiać jedynie z zewnątrz.